Isparta Mutfağı

5-6 bin yıllık tarihimizle yaşadığımız coğrafyada yüzyıllar boyunca neler yaşandı, neler tüketildi, hangi yemekler ön plana çıktı? Bu bölge Hititler, Frigya Lidyalılar, İranlılar, Makedonyalılar, Romalılar, Araplar, Haçlılar, Selçuklular, Hamitoğulları ve Osmanlılar tarafından yönetilmiştir. Gelen her medeniyet türlü türlü yemekler, kültürler, gelenekler miras bıraktı.

Konum olarak hem Akdeniz tipi beslenmeye hem de İç Anadolu’nun tahıl ağırlıklı beslenmesine yakınız.

En yöresel ürünlerimizden bazıları hepimizin bildiği gibi; Kabune, Nokul, İrmik Helvası, Tandır, Sazan Dolması, Yalvaç Güllacı, Banaktır
Yöremizde Ispanak, kabak, bakla ve benzeri sebzelerin yoğurtla yapılan yemeklerine borani ismi verilmektedir.

Isparta’nın bilinen balık yemekleri, sazan yahnisi, sazan dolması, balıklı pilav ve salamura balıktır.

Biz de pişen pilavlar tavuk veya hindili, sade, salçalı, nohutlu, bezelyeli, patlıcanlı olabilir.

Yöremizle ilgili yapılan tüm çalışmalarda ortak bir noktaya değinilmiştir. Çorbalara piştikten sonra kızgın yağ eşliğinde nane ve kırmızı biber ilave edilmektedir. Pek çoğumuzun evinde de bu yöntem uygulanıyordur diye tahmin ediyorum. 16 çeşit çorbamız olduğunun da altını çizmek isterim. 

Geçmişten günümüze mutfağımızda madımak, semiz, ebe gümeci, ısırgan, kuzukulağı, toklubaşı, pancarlık, labada gibi yöresel adlarla bilinen otlar kırdan toplanarak yağ, soğan ve kıyma ile pişirilir.

Eski Isparta mutfağında yemek pişirme aletleri olarak bakır ürünlerin sık kullanıldığı bilinmektedir. Zamanla maliyetleri dolayısı ile bakır ürünlerin kullanımı azalmıştır.

Yöremizde kış hazırlığı olarak turşu, reçel, salça, kurutulmuş sebzeler ve meyveler, pekmez, bulama, pestil, çorbalık tarhana, makarna, erişte, bulgur gibi yiyecekler hazırlanır.

Yöresel yemeklerin bizleri topluma ve geçmişe bağladığı bir gerçek. Kültürlerin bir sonraki nesillere aktarılmasında yiyecek ve içecekler büyük rol oynamaktadır. 

Lezzet olarak çok beğendiğimiz bu ürünlerin kalori hesaplarını bu sefer yapmadık. Kaloriler alınır verilir. Ama kültürel mirasları unutmamak ve devam ettirmek gerekir.