ALIN YAZISI: COĞRAFYA KADERDİR

Şahsi olarak vermiş olduğumuzu düşündüğümüz kararlar salt olarak bizim kararlarımız mı? Yoksa kader yanılgısı içerisinde mahsur bırakılmış zorunluluklar mı?
Günlük yaşantımızda çeşitli kararları almak zorunda kalırız bunlardan kimisi önemsizken kimisi ise yaşantımızı bambaşka yönlere evirecek niteliktedir. 
Almış olduğumuz kararları, denizde seyrüsefer geminin hareketi olarak nitelendirirsek gemi denizin dalgaları ile bir o yana bir bu yana giderken gemiyi bazen isteseniz bile istediğiniz yöne yönlendiremezsiniz. İşte kader olarak belirtilen an bu andır.
Bu zorunluluk hali de ikiye ayrılır; birisi zincirleme etki sebebiyle önceki hareketin sonraki hareketinize etki etmesi diğeri ise sizin mevcut hareketinize bir dış müdahalenin bulunmasıdır.
Biz Türklerde Aile merhumu adı altında birbirlerinin kararlarını yönlendirmek mevcuttur. Bu yönlendirmenin altında iyilik etmek yatsa da bu durum aslında kişisinin karar alma hürriyetine doğrudan müdahaledir. 
O vakit soruyorum, dışarıdan bir müdahale doğrultusunda alınan kararda kişinin kaderi nasıl belirlenebilmektedir. Yani o kader sahiden kişinin kaderi midir?
Çünkü kader kavramı nedir? Halk tabiri ile “İşte, şuraya ne yazıldıysa o!” peki kader “alın yazısı” ise toplumsal baskılar neticesinde alınan kararlar da alın yazısı kapsamında mıdır?
Misal Ceza Hukukunda Zorunluluk Hali (TCK md. 25) düzenlemesi bulunmaktadır. Yani kişinin belirli durumlarda gerçekleştirdiği suç fiilinden kusuru olmaması sebebiyle sorumlu olmaması halidir. Kanunumuz bile zorunlu hallerde kusur iradesi olmaması sebebiyle suç gerçekleşmemiştir demektedir. 
O vakit, kişinin zorunlu olarak almış olduğu iradesi dışında bulunan kararlardan sorumluluğu var mıdır?  Alınan kararlar kişinin kaderi midir? 
Ya da kişi dışarıdan yönlendirme ile verilen kararı tercihi dışında verdiği için asıl kader iradesi dış yönlendirme ile zorunlu olarak almış olduğu kararlar mıdır?
Temel sorun yaşantımız boyunca kader kavramından söz ediyoruz. “Benim kaderim böyle yazılmış, kaderimde bu varmış vs..” gibi sözler halk arasında sıkça kullanılan sözlerdendir. Ancak toplum olarak kaderin tam manası ile ne olduğunu bilmemekteyiz. Her şey kader kapsamında ise kişinin iradesi nerededir?
Toplum olarak buna da yanıt bulmuşuz, yaşantıda ki olumsuz olaylar bütününe kader sıfatlaması yapmak..
Siz hiç kaderimde zengin olmak da varmış gibi bir cümle duydunuz mu, tabii ki duymadınız. Kader olgusu üzerine bir müzik dinlediğinizde arabesk olmama ihtimali düşünebiliyor musunuz, tabii ki hayır. 
Kader öyle bir paradokstur ki kimisi iradesi dışında alınan kararlar bütünü derken, kimisi yaşadığı olumsuzluklar bütünü olarak değerlendirir kimisi ise almış olduğu kararların hepsini yani tüm yaşamını kader olarak tanımlar. 
Benim görüşüm ise kader kişinin dünyaya geliş yeri ve durumudur. Kişinin iradesi dışında gelişen kavram; kişinin doğum yeri, ebeveynleri, cinsiyeti, uyruğu gibi durumlar kişinin kaderidir. Kişi yaşamı boyunca başlangıçtaki kaderinin üzerine kat çıkmaya çalışır, zemin ne kadar elverişli ise o kadar kat çıkabilir. Bu da aslında yaşamın geri kalanında alınacak kararların dünyaya geliş anındaki kaderi etkileyen etmenlerden kaynaklandığını göstermektedir. Kaderini değiştiremezsin sözü buradan gelmektedir. Hakkari Yüksekova’da dünyaya gelen bir birey ile Antalya Belek’te dünyaya gelen bir bireyin yaşantısının(kaderinin) aynı olamayacağı aşikardır.

Yani sizin kaderiniz almış olduğunuz kararlar bütününden ziyade sizin yaşama gözlerinizi açtığınız ortam ve koşullardır. Yani yaşamımız boyunca, sınırlar ile çevrili bir karar alabilme hürriyetimiz bulunur. Bu sınırları geçemediğimiz için de bu alana kader nitelemesi yapmaktayız.

Yazıda kaleme alınan olguların öznel olması sebebiyle şahsi fikirlerimden ibarettir. 

"Kader, hayatın senaryosudur, özgür irade ise sahnedeki oyuncuların seçimidir." 
- Paulo Coelho